با پیشرفت تکنولوژی و افزایش دسترسی به اینترنت، مفهوم دورکاری یا کار ریموت به یکی از شیوه‌های محبوب و کارآمد در دنیای کار تبدیل شده است. دورکاری به افراد این امکان را می‌دهد که از هر مکانی به فعالیت‌های شغلی خود بپردازند و نیاز به حضور فیزیکی در محل کار نداشته باشند. این نوع قراردادها مزایای زیادی از جمله صرفه‌جویی در زمان و هزینه، انعطاف‌پذیری بیشتر، و حتی افزایش بهره‌وری را برای کارمندان و کارفرمایان به همراه دارد. با این حال، قرارداد دورکاری و شیوه تنظیم و اجرای آن نیازمند دانش حقوقی و رعایت قوانین مشخصی است که در قانون اداره کار نیز به آن‌ها اشاره شده است. در این مقاله به بررسی انواع قراردادهای دورکاری، قوانین مرتبط با آن‌ها و نکات کلیدی که در تنظیم و فسخ این قراردادها باید مد نظر قرار گیرد می‌پردازیم.
دورکاری یا کار ریموت چیست؟
دورکاری یا کار ریموت به حالتی از اشتغال گفته می‌شود که فرد از هر مکانی به جز دفتر فیزیکی شرکت به وظایف شغلی خود می‌پردازد. این نوع اشتغال به دلیل گسترش فناوری‌های ارتباطی مانند اینترنت، سیستم‌های ویدیوکنفرانس و ابزارهای همکاری آنلاین به سرعت رواج یافته است. دورکاری می‌تواند به صورت تمام‌وقت، پاره‌وقت و یا پروژه‌ای انجام شود و در هر حالت از انعطاف بیشتری نسبت به کارهای حضوری برخوردار است.
این شیوه کار می‌تواند برای کارفرمایان نیز مزایای بسیاری داشته باشد، چرا که هزینه‌های مربوط به دفتر، تجهیزات و حتی برخی از هزینه‌های انرژی کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، برای کارمندان نیز امکان تعادل بهتر میان زندگی شخصی و شغلی فراهم می‌شود. اما از دید حقوقی، کار ریموت باید به دقت و در چارچوب قانونی خاصی تنظیم شود. بنابراین، مراجعه به یک وکیل متخصص اداره کار می‌تواند به افراد کمک کند تا از حقوق خود در این نوع قراردادها به درستی مطلع شوند و در صورت بروز مشکل، بهترین راه‌حل‌های حقوقی را بیابند.
انواع دورکاری در قانون اداره کار
قانون اداره کار در ایران به موضوع دورکاری نیز پرداخته و آن را در دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی کرده است. براساس این قانون، دورکاری می‌تواند به سه شکل اصلی شامل دورکاری تمام وقت، دورکاری پاره وقت و دورکاری پیمانکاری انجام شود. در هر یک از این موارد، حقوق و وظایف کارمند و کارفرما می‌تواند متفاوت باشد و باید به دقت در قرارداد مشخص شود.
برای مثال، در دورکاری تمام وقت کارمند باید تمامی ساعات کاری را به انجام وظایف خود اختصاص دهد، در حالی که در دورکاری پاره وقت این ساعات محدودتر هستند. همچنین در دورکاری پیمانکاری، کارمند به صورت پروژه‌ای کار می‌کند و پس از اتمام پروژه، قرارداد به پایان می‌رسد. مشاوره با یک وکیل متخصص اداره کار در این زمینه می‌تواند به کارفرمایان و کارمندان کمک کند تا از قوانین و نکات حقوقی مربوط به دورکاری به درستی آگاه شوند و مشکلات حقوقی آتی را به حداقل برسانند.
انواع قرارداد دورکاری و ریموت
قراردادهای دورکاری و ریموت از نظر ساختار و شرایط می‌توانند متنوع باشند و به نیازها و شرایط کاری کارفرما و کارمند بستگی دارند. این قراردادها معمولاً به صورت توافقی و به روش‌های مختلفی تنظیم می‌شوند که برخی از آن‌ها شامل قراردادهای تمام وقت، پاره وقت و پیمانکاری هستند. تنظیم این قراردادها به دقت و آگاهی از نکات حقوقی نیاز دارد تا حقوق هر دو طرف حفظ شود.
برای مثال، در قرارداد دورکاری تمام وقت، کارمند موظف است تمامی ساعات کاری خود را در اختیار کارفرما باشد، در حالی که در قرارداد پاره وقت تنها برخی از ساعات تعیین‌شده مشغول به کار است. در قرارداد پیمانکاری نیز معمولاً پروژه‌ای خاص تعریف شده و پس از اتمام آن، قرارداد به پایان می‌رسد. مشاوره با موسسه حقوقی دادگر می‌تواند در انتخاب نوع مناسب قرارداد و تنظیم دقیق آن مفید باشد تا هر دو طرف از حقوق خود به درستی بهره‌مند شوند.
دورکاری تمام وقت
دورکاری تمام وقت یکی از رایج‌ترین انواع دورکاری است که در آن کارمند به طور کامل تمامی ساعات کاری خود را به انجام وظایف شغلی برای کارفرما اختصاص می‌دهد. در این نوع قرارداد، فرد دورکار همچنان باید در دسترس کارفرما باشد و وظایف خود را به صورت مداوم و منظم انجام دهد، اما نیاز به حضور فیزیکی در محل کار ندارد. این نوع دورکاری برای مشاغلی که نیاز به پایش روزانه و پیگیری مداوم دارند، بسیار مناسب است.
با این حال، تنظیم قرارداد دورکاری تمام وقت به دقت خاصی نیاز دارد، زیرا باید حقوق و وظایف هر دو طرف در قرارداد مشخص شود. به عنوان مثال، تعیین ساعت کاری، پرداخت‌ها، و همچنین شرایط تعطیلات و مرخصی‌ها در قرارداد باید به وضوح قید شود. مشورت با یک وکیل متخصص اداره کار در این مورد می‌تواند از بروز اختلافات حقوقی جلوگیری کند و اطمینان دهد که هر دو طرف به تعهدات خود پایبند هستند.
دورکاری پاره وقت
دورکاری پاره وقت به نوعی از اشتغال گفته می‌شود که کارمند تنها در بخشی از ساعات روز یا هفته به انجام وظایف شغلی خود می‌پردازد. این نوع دورکاری بیشتر برای افرادی مناسب است که به دلایل مختلف نمی‌توانند به صورت تمام وقت کار کنند یا نیاز به انعطاف بیشتری در برنامه کاری خود دارند. در این نوع قرارداد، معمولاً تعداد ساعت‌های کاری کمتر از حالت تمام وقت است و پرداخت‌ها نیز بر اساس این ساعات تعیین می‌شود.
در قراردادهای دورکاری پاره وقت نیز، مشخص کردن حقوق و تعهدات هر دو طرف اهمیت دارد. کارمند باید بداند در چه زمانی و چگونه به انجام وظایف خود بپردازد و کارفرما نیز باید شرایط کاری مناسبی را برای او فراهم کند. برای تنظیم این نوع قراردادها، مراجعه به موسسه حقوقی دادگر به کارمندان و کارفرمایان کمک می‌کند تا از رعایت دقیق قوانین کار مطمئن شوند و قرارداد خود را با اطمینان بیشتری امضا کنند.
دورکاری پیمانکاری
دورکاری پیمانکاری نوعی از قرارداد است که در آن کارمند به صورت پروژه‌ای با کارفرما همکاری می‌کند. در این نوع قرارداد، معمولاً پروژه‌ای خاص تعریف شده و مدت زمان مشخصی برای انجام آن تعیین می‌شود. کارمند پیمانکار موظف است پروژه را در زمان مقرر و با کیفیت مورد نظر کارفرما به انجام برساند و پس از اتمام پروژه، قرارداد به پایان می‌رسد.
این نوع قرارداد برای پروژه‌های موقت و یا نیاز به تخصص خاص بسیار مناسب است، اما نیاز به تنظیم دقیق از لحاظ حقوقی دارد. برای مثال، شرایط پرداخت، مدت زمان پروژه، و حقوق مالکیت فکری باید به روشنی در قرارداد مشخص شود تا در آینده هیچ گونه اختلافی به وجود نیاید. بهره‌گیری از خدمات وکیل متخصص اداره کار در تنظیم قرارداد پیمانکاری می‌تواند از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری کرده و از حقوق هر دو طرف به نحو احسن حفاظت کند.
فسخ قرارداد دورکاری
فسخ قرارداد دورکاری معمولاً تابع شرایط و ضوابطی است که در قرارداد اولیه تعیین می‌شود. هر دو طرف می‌توانند در صورت عدم رضایت یا بروز شرایط خاص، قرارداد را فسخ کنند، اما این امر نیازمند رعایت قوانین و شرایط خاصی است. معمولاً در قراردادهای دورکاری، شرایط فسخ شامل مواردی همچون عدم انجام تعهدات توسط کارمند یا عدم پرداخت حقوق از سوی کارفرما می‌شود.
در صورت بروز اختلافات پیرامون فسخ قرارداد، مراجعه به یک وکیل متخصص می‌تواند به حل سریع‌تر و قانونی این موضوع کمک کند. یک وکیل متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا فرآیند فسخ قرارداد به صورت قانونی و بدون ایجاد خسارت مالی یا حقوقی برای شما انجام شود.