طبق
قانون کار، از جمله مهمترین حقوق کارگر «حق بیمه » بوده که باید توسط کارفرما پرداخت شود. طبق ماده 148 قانون کار :« کارفرمایان کارگاههای مشمول این قانون،
مکلفند براساس قانون تامین اجتماعی، نسبت به بیمه کردن کارگران شاغل واحد خود
اقدام کنند.»
طبق این قانون، هر کارفرمایی موظف است کارگر خود را در هر سمت شغلی حتی برای یک
روز کاری بیمه کند.
کارفرما
موظف است با شروع به کار، در پایان هر ماه لیست بیمه را مطابق مقدار حقوق و تعرفه
معین به تأمین اجتماعی ارسال و در موازات آن مالیات را نیز به دارایی بپردازد، ارسال مجموع حق بیمه
کارگر و کارفرما فقط بر عهده کارفرما می باشد و کارگر هیچ مسئولیتی در قبال پرداخت
آن ندارد. اگر کارفرمایی با
سرپیچی از این قانون، حق بیمه کارگران کارگاه خود را پرداخت نکند با مشکلات زیادی
روبرو خواهد شد.
مبلغ حق بیمه، ۳۰ درصد از حقوق کارگر است که باید به سازمان تامین اجتماعی پرداخت شود که از این ۳۰ درصد ۲۳ درصد را کارفرما متقبل می گردد و ۷ درصد را کارگر پرداخت میکند، که توسط کارفرما از حقوقش کسر میگردد. هر سال این مبلغ در حال تغییر می باشد.
چرا بیمه شدن برای کارگران اهمیت دارد؟
پرداخت حق بیمه برای کارگر از حقوق دیگر اهمیت بیشتری دارد. پرداخت حق بیمه از جانب کارفرما برای کارگر به دلیل استفاده از مزایای مهم سازمان مثل بازنشستگی و دریافت مستمری بازنشستگی در زمان پیری یا از کار افتادگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عدم پرداخت حق بیمه و نادیده گرفتن مقررات تامین اجتماعی توسط کارفرما تاثیر مستقیم روی بازنشستگی کارگر دارد.
اگر کارفرما، کارگر را بیمه نکند چه عواقبی دارد ؟
همانطور که در بالا اشاره کردیم، مهمترین حقوق کارگر،
پرداخت حق بیمه او است.اگر کارفرمایی از پرداخت بیمه سر باز زند و در انجام آن
تعلل کند از سوی سازمان تامین اجتماعی مورد بازخواست قرار میگیرد. در این حالت کارگر
میتواند برای احقاق حق بیمهاش اقدام به طرح شکایت از کارفرما کند.
همواره
یکی از موارد اختلاف بین کارگران و کارفرمایان در خصوص پرداخت حق بیمه بوده که برخی کارفرمایان مقررات را نادیده گرفته و به
تعهدات خود در قبال کارگر عمل نکردهاند.
طبق ماده 183
قانون کار:« کارفرمایانی که بر خلاف
مفاد ماده (۱۴۸) این قانون از بیمه نمودن کارگران خود خوداری نمایند ، علاوه بر
تادیه کلیه حقوق متعلق به کارگر (سهم کارفرما) با توجه به شرایط و امکانات خاطی و
مراتب جرم به جریمه نقدی معادل دو تا ده برابر حق بیمه مربوط محکوم خواهند شد .»
همچنین اگر کارفرما از پرداخت آن بخش از حق بیمه که سهم اوست خودداری کند، به طور شخصی مسئول پرداخت آن خواهد بود. از طرفی، کارفرمایی که از پرداخت حق بیمه اجتناب میکند متخلف شناخته میشود و تحت تعقیب کیفری نیز قرار میگیرد.
نکته مهم این است
که تخلف کارفرما، بیمه نکردن کارگر نیست بلکه کسر نکردن حق بیمه اعم از سهم
کارفرما و کارگر است. حکم مواد ۱۴۸ و ۱۸۳ قانون کار، آمره و مربوط به نظم عمومی
است. بنابراین هرگونه توافق بین کارگر و کارفرما خلاف آن اثری ندارد و هرگونه
قرار داد با موافقت خود کارگر جهت عدم بیمه قانونی نمیباشد.
اگر برخی از کارفرمایان بر این باور هستند که با کسب رضایت از کارگر حق بیمه او را پرداخت نکنند، در آینده نیز با چالشی مواجه نخواهند شد، تصور کاملا اشتباهی دارند.
فرآیند شکایت از کارفرما
برای شکایت از کارفرما،
کارگر باید به اداره کار مراجعه کند،
تمام تکالیف کارفرما نسبت به کارگر درستون های فرمهایی که در اختیار وی قرار میگیرد،
آورده شدهاند. بنابراین کارگر میتواند با خواندن هر ستون، شرایط شکایت کارگر از
کارفرما را بررسی کرده و برای احقاق حقوق خود شکایت نماید. پس از تکمیل فرمهای
شکایت، در ابتدای کار، این شکایت به هیئت تشخیص (بدوی) ارجاع داده خواهد شد.
هیئت تشخیص با توجه به
اسناد موجود یا اعزام بازرس کار به محل، صحت و سقم ادعای کارگر را بررسی میکند و
سپس رأی صادر میشود. البته اگر کارگر دارای بیمه باشد، بهتر است ابتدا از طریق
شعبه بیمهگذار تأمین اجتماعی خود، شعبه اداره کار و امور اجتماعی را پیدا کند. پس
از آن از واحد ارجاع آن شعبه اداره کار، نامهای برای شعبه بیمهگذارتان بگیرید.
در این مرحله به کارگزاری بیمه تأمین اجتماعی که ثبت نام بیمه از آنجا انجام گرفته
مراجعه و سوابق بیمه خود را دریافت نمایید و سپس سوابق را به اداره کار ببرد.
شکایت کارگران از
کارفرمایان برای مطالبه حقوق و بیمه، مشمول مرور زمان نیست؛ بنابراین هیچ محدودیت
زمانی برای این کار وجود ندارد و در هر زمانی خود کارگر یا بعد از فوت او، وراث
قانونی وی قادرند علیه کارفرما شکایت کنند.
منظور از مرور زمان این
است که در بعضی جرائم مهلت برای شکایت تعیین شده است به گونهای که اگر این مهلت
بگذرد و شاکی شکایت نکند دیگر به شکایت وی رسیدگی نمیشود.
لزوم مشاوره با وکیل اداره کار در صورت بیمه نکردن کارفرما
برخی از کارفرمایان از پرداخت حق بیمه امتناع می کنند و پس از اینکه کارگر در مراجع
ذی صلاح در اداره کار اقدام به طرح شکایت می نماید، منکر رابطه کارگر و کارفرمایی
می شوند . در اینجا کارگر باید ابتدا اثبات نماید که در کارگاه مربوطه به صورت کامل و طبق قانون کار مشغول فعالیت بوده است .
اثبات این موضوع از
سخت ترین و مهم ترین مراحل در رسیدگی به دعوای کارگر از کارفرما است، زیرا با
اثبات این رابطه به سهولت می توان کارفرما
را به پرداخت مبلغ حق بیمه ای که نپرداخته است محکوم نمود.
یکی از وظایف وکیل
اداره کار این است که وی با بررسی تمامی مدارک لازم اثبات رابطه کارگر و کارفرمایی
را به سهولت ممکن می سازد و سپس با اثبات این رابطه میتوان درخواست حق بیمه پرداخت نشده را داشت، پس مشاوره با وکیل اداره کار
می تواند از این نظر دارای اهمیت باشد.
متخصصان و کارشناسان
ما در گروه مشاوران نوین می توانند با مشاوره تلفنی و حضوری شما عزیزان را در این
خصوص راهنمایی فرمایند و همچنین وکالت شما را در دعاوی کارگر و کارفرما برعهده بگیرند.
نظرات : 3
سلام این مقاله عالی بود
سلام، بسیار عالی و کاربردی کاش همه کارفرمایان با مطالعه این مقالات متوجه عواقب بیمه نکردن کارگر خود بشوند و حقوق کارگر را پرداخت کنند.
از مطالب خوبتون بسیار سپاسگزارم عااالی بود